Sosyal Münasebetler Bilimi Olarak Din Sosyolojisi
Sosyal münasebette iki şartın var olması gerekmektedir. Bunlar karşılıklı haberdarlık ve mensubiyet duygusu olarak ifade edilir ve her insan dünya hakkında ferdi tasavvura sahiptir. Daha açık bir ifade ile bir ferdin diğer şahıslara ve objelere karşı de aksiyonları kendi zihniyet yapısına göre şekil alır bu farklılık ferdin fizyolojik ve biyolojik yapısından fiziki ve coğrafi çevresi geçmişe ait tecrübeleri geleceğe ait idealleri istek hedef ve gayeleri yaşadığı sosyal çevrenin ayrı olmasından kaynaklanmaktadır.
Diğer bir anlatımla fertlerin birbirine uzaklık veya yakınlık derecesini bir grup oluşturmalarının sağlayan bazı faktörler vardır Bu faktörler;
- İlik faktörü
- Mekân faktörü
- Ekonomi faktörü
- İnanç olarak toplanabilirler.
Şu halde cemiyetin mevcut olabilmesi için benzerlik kadar farklılıklarını da olması şarttır. Aynı kültür grubuna mensup şahısların istek arzu ihtiyaç amaç ve hedeflerin in aşağı yukarı aynı olması fiziki ve sosyal çevrelerin birbirine benzemesi aynı öğrenme tecrübelerine sahip olmaları. Dolayısıyla zihin dünyalarında ve davranışlarında Bir birlik meydana gelir işte belli bir kültüre göre oluşan davranış yamalarını kalıplara sosyal kurumları ve toplumu meydana getirir.
*Sosyal yapı sosyo-kültürel şahsiyetlerin bir hiyerarşik düzen içerisinde bulunmasıdır. Sosyo-kültürel kişiler toplumda statüleri ile temsil edilirler sosyal yapıyı bir toplum içerisinde ise anlamlandıran kültürdür. Kültür Merkezi’nde ise tarihi varlık alanda hep din bulunmuştur. Bu nedenle toplumlar anlaşılmaya ve açıklanmaya çalışılırken Öncelikle mensubu oldukları dinin o toplumu nasıl anlamlı aldırdığı araştırılır.
İnsanlar bir arada yaşama eğilimini doğuştan mı getirir sorusu yoksa cemiyet iradeyi bir anlaşmanın suni meyvesi midir sorularına Aristoteles insanın bir ‘zoon politikon’ Yani politik canlı ve sosyal bir varlık olduğu inancını belirtir aynı kabul, İbni Haldun tarafından da benimsenmektedir onun deyimi ile insan tab’an Medenidir.
Not: Makale Editörlüğünü Niyazi Akyüz ve İhsan Çapçıoğlunun Yaptığı Din Sosyolojisi Kitabından özetlenmiştir.
Yusuf YARALIOĞLU
AYBÜ Din Sosyolojisi Doktora Öğrencisi
